Îlot Fontainas, rots in de groene branding

Het Ukkelse architectenbureau B612architectes ging een forse uitdaging aan door het ontwerp te leveren voor de transformatie van een verloederde site van 10.000 m² in hartje Brussel, die werd omgetoverd tot een nieuw stuk stad met een groen en open karakter. Een taak die ze met brio vervulden, want het project viel intussen al meermaals in de prijzen (Publica Award Gold, Prijs voor het Openbare Bouwheerschap). De bijzondere uitstraling van dit multifunctionele complex vloeide voort uit het doordachte gebruik van EQUITONE [pictura] panelen en Alterna leien van Cedral, die zowel de gevels als de dakvlakken sieren.

Îlot Fontainas, rots in de groene branding

B612architectes werd opgericht in 1997 en spitst zich voornamelijk toe op overheidsopdrachten. Vandaar dat ze de vraag kregen om een gloednieuwe reeks gebouwen op een steenworp van de Brusselse Beurs en het aanpalende voetgangersgebied te ontwerpen. "Het voor de hand liggende stedenbouwkundige antwoord was de reconstructie van het klassieke gesloten bouwblok van de historische stad, om de open wonde die de economische en sociale ongelijkheid uit het verleden nagelaten had te dichten", vertelt Li Mei Tsien, architect-vennoot bij B612architectes. B612 besloot de ingesloten ligging echter te overstijgen en opteerde voor een open morfologie en een complexere reconfiguratie. Îlot Fontainas omvat vier gebouwen met 57 woningen, waarvan één gebouw onder andere ook een polyvalente zaal, een horeca-etablissement en een sporthal herbergt – dit alles ingebed in een groot park met sportterreinen en speelplekken, een boomgaard en een gemeenschappelijke tuin.

Îlot Fontainas, rots in de groene branding

Integratie in de omgeving

"Wij brengen alle parameters van een project in rekening: de locatie, de verschillende schalen, het programma, het stedenbouwkundige plaatje en ook de specifieke details", leggen de architecten uit. "Sinds vijftien jaar besteden wij ook veel aandacht aan alles wat met duurzame ontwikkeling te maken heeft, uiteraard vanuit technisch en energetisch oogpunt, maar ook en vooral aan de manier waarop het gebouw wordt ingeplant in zijn stedelijke context, met duurzaamheid op het vlak van vormgeving en compactheid."

Îlot Fontainas, rots in de groene branding

Waarom EQUITONE?

"Wij waren geïnteresseerd in de producten van EQUITONE en ETEX omdat wij de verschillende texturen en afwerkingen in het gamma heel tactiel vonden", aldus de architecten. "Het voorgestelde gamma paste bovendien perfect bij onze intentie om zowel de gevel als het dak een monolithische uitstraling te geven, waarbij de gebouwen het beeld van lichtgrijze rotsen oproepen. We vonden het eveneens belangrijk om de gevelindeling te kunnen optimaliseren. Aangezien EQUITONE-panelen gemakkelijk te versnijden zijn, konden we een dimensionaal verloop van de gevelelementen creëren, in een tektonische geest. Ook het budgettaire aspect was van essentieel belang. De prijs-kwaliteitsverhouding is interessant, inclusief de mogelijkheid om de elementen te vervangen als ze breken. Onderhoudsgemak is een cruciaal aandachtspunt voor de publieke bouwheren waarmee wij werken, die ons steevast aansporen om na te denken over duurzame onderhoudsoplossingen. Ook de ondersteuning van de technische adviseurs van EQUITONE hebben we erg op prijs gesteld, net als het feit dat ze sinds onze eerste contacten vijftien à twintig jaar geleden altijd hebben opengestaan voor onze vooruitstrevende ideeën (zeefdruk, uitsnijdingen ...)."

Îlot Fontainas, rots in de groene branding

Nauwe samenwerking

Voor de realisatie van Îlot Fontainas ging de samenwerking nog een stuk verder dan de technische details in het ontwerp. "Opdat de bouwheer het uitzicht en de kenmerken van de gevel beter zou kunnen beoordelen, liet EQUITONE speciaal voor dit project een mock-up van 1,5 x 2 meter bouwen. Daardoor konden wij kiezen voor een 16 mm dik EQUITONE-paneel in plaats van het standaardpaneel van 12 mm. We konden ook de afstanden tussen de latten evalueren en verdubbelen (asafstand van 30 cm in plaats van 60 cm)."

Îlot Fontainas, rots in de groene branding

Rotsen in een zee van groen

De daken en een groot deel van de gevels van de Îlot Fontainas-gebouwen zijn bekleed met betongrijze Alterna leien en witte EQUITONE [pictura] PW141-gevelpanelen. In totaal zijn er 3.000 m2 leien en 1.000 m2 panelen geïnstalleerd. "We wilden iets met de uitstraling van (natuur)steen", geeft Li Mei Tsien aan. Vandaar dat de architecten opteerden voor de Alterna-leien, die zich perfect lenen tot de bekleding van gevels van passiefgebouwen met een dikke laag PIR-isolatie. "De uitdaging bestond erin een zekere massa te creëren én de bebouwing en het landschap perfect in elkaar te laten overvloeien."

"Îlot Fontainas is een mooie realisatie, zowel qua architectuur als stedenbouwkundige inplanting", concludeert Olivier Mathieu, architect-vennoot bij B612. "Het eindresultaat en de uitstraling van de gebouwen beantwoorden helemaal aan wat we voor ogen hadden."

Îlot Fontainas, rots in de groene branding

Technische fiche

Bouwheer: Stad Brussel – Grondregie Stad Brussel Ontwerp: B612architectes Studiebureaus: Ney & Partners (stabiliteit), MK Engineering (speciale technieken en EPB) Hoofdaannemer: InAdvance Plaatsing gevelpanelen: PROTOITURES SA Start bouwwerken: Februari 2017 Definitieve oplevering van de gebouwen: Lopend