Kloosterterrein omgetoverd tot woongebied in Bergen

Architect Bart Duvekot kreeg de opdracht om het kloosterterrein van de Zusters Ursulinen in Bergen te herontwikkelen en om te toveren tot een woongebied. Het landgoed Merici telt 36 woningen die zich bescheiden vleien in het mooie park. In zijn ontwerp staan een grove leisteen en antraciete EQUITONE [natura] gevelpanelen centraal.

Kloosterterrein omgetoverd tot woongebied in Bergen

36 woningen in landschappelijk park verweven

Het kloosterterrein van de Zusters Ursulinen is een prachtig landgoed aan de zuidrand van Bergen, ten noorden van Amsterdam. Omdat het aantal leden in de kloosterorde steeds minder wordt, besloten de Zusters om een deel van het terrein te laten herontwikkelen tot een woongebied. “Wij hebben daarop een plan ontworpen om 36 woningen in het prachtige landschappelijke park te verweven. Het idee was om rustige, bescheiden, maar toch chique woningen te vleien in het groen”, vertelt architect Bart Duvekot. “We wilden het park geen geweld aandoen, maar zijn kwaliteiten net versterken. Daarom hebben we ook zo min mogelijk aan de bestaande groen-, paden- en wegenstructuur gedaan. Het uitgangspunt was om de omgeving zo groen mogelijk te houden en de woningen bescheiden, karakteristiek en alzijdig te maken.

Kloosterterrein omgetoverd tot woongebied in Bergen

Rustige architectonische uitstraling

De bescheidenheid betekent niet dat de woningen onopvallend zijn. “We ontwierpen woningen met een rustige architectonische uitstraling die toch chique, kwalitatief en karaktervol ogen. Ze zijn ook optimistisch en transparant. Een aantal woningen bevindt zich onder honderd jaar oude bomen, wat betekent dat de lichttoetreding en het uitzicht in het prachtige landschap erg belangrijk was. Het project heeft vrijstaande woningen, rijhuizen, geschakelde woningen, tweegezinswoningen, rug-aan-rug huizen… Samenhang in verscheidenheid is hier het uitgangspunt. Alle woningen zijn verschillende variaties op hetzelfde thema. Dat houdt het geheel samenhangend, maar brengt ook een elegante verscheidenheid”, aldus Duvekot.

Architectuur in kwetsbare bestaande gebieden is vrij uitdagend. Het is altijd een kwestie van ambitie versus haalbaarheid. In stedenbouwkundig opzicht zijn er in functie van de haalbaarheid zo een aantal wijzigingen geweest. Maar in het algemeen zijn de uitgangspunten in het uiteindelijke plan gerealiseerd zoals we voor ogen hadden.

Kloosterterrein omgetoverd tot woongebied in Bergen

Simpel, natuurlijk materiaalgebruik

Gezien de omgeving was het hier niet de uitdaging om een zo strak mogelijke architectonische feature te maken. De woningen moeten zich in alle bescheidenheid trots en karaktervol in het landschap presenteren. “Om daaraan te voldoen, gebruikten we hele simpele, natuurlijk ogende materialen. We gingen voor een combinatie van een leisteen in een grove structuur, gevelpanelen en grote glasopeningen. De grove leisteen karakteriseert de parcelering van de woningen en benadrukt hun individualiteit. Het geheel wordt geaccentueerd door witte, horizontale, fors gedimensioneerde dakranden die het gebouw beëindigen aan de bovenkant. De dakranden brengen horizontale lijnen in het geheel die voor verbinding zorgen tussen de verschillende panden. Ze vormen de accenten in een verder heel bescheiden vormgeving”, legt de architect uit.

Kloosterterrein omgetoverd tot woongebied in Bergen

EQUITONE [natura] straalt bescheidenheid uit

Voor de bekleding van de gevels waren de EQUITONE gevelpanelen ideaal. Het materiaal moest op een mooie manier verouderen en bescheidenheid uitstralen. De vlakke detaillering in de EQUITONE [natura] panelen laat zich ook prachtig combineren met glas. Zo kan je in één lijn gaan werken. Er is ook veel aandacht besteed aan de plaatverdeling, zodat kozijnlijnen, daklijnen en scheidingen mooi doorlopen. De plaatverdeling is zo een deel van de architectonische uitstraling geworden.

De bescheidenheid komt ook door de kleurstelling. Wanneer de omgeving anders is, heb je een grotere keuze om je stempel te drukken door de kleurkeuze. In dit project zaten we al snel in de warme grijstinten om het contrast met het groen zo bescheiden mogelijk te houden. Je hebt hier bijna geen andere keuze”, besluit Bart Duvekot.